Middlesex

Orijinal Adı: Middlesex
Türkçe Adı: Middlesex
Yazar: Jeffrey Eugenides
Çevirmen: Solmaz Kamuran
Sayfa Sayısı: 640
Değerlendirmem: 5/5
Ben bu kitabı okurken...:... günlük kitap okuma sınırlarımı zorladım (ama iyi ki de zorladım dedim sonradan)

NEDEN BU KİTAP?
Türk kitapseverlerin Goodreads'te oluşturdukları ve seçtikleri kitapları sene başından beri severek izlediğim Ex Libris grubunun Kasım ayı için seçtiği kitaptı bu kitap. Sene başından beri de bir türlü becerememiştim ayın kitabını doğru ayda okumayı. Şeytanın bacağını bu kitapla kırdım ve Ex Libris'in gerçekten de ayın kitabı olarak iyi kitap seçtiğini de bir kere daha teyit etmiş oldum.

KONUSU:
Middlesex, hermafrodit (çift cinsiyetli) bir insan olan Cal(liope)'nin, onun anne babasının, babasının annesinin ve babasının, yani üç jenerasyonun öyküsü. Cal, Calliope olarak doğmuş, kız olarak yetiştirilmiş ama genetik olarak erkek bir kişidir.Eugenides bu romanında Cal'ın hikayesini onu çift cinsiyetli olarak doğmasına neden olan geninin köklerine inerek anlatıyor. Bu uzun gen hikayesi Kurtuluş Savaşı sırasında Bursa'da bir Rum köyünde başlıyor, oradan Michigan'a uzanıyor. Middlesex'te Cal'ın hayat hikayesini kökenine inerek, bu üç jenerasyonun başından geçen olaylara (sosyal, politik ve ekonomik seviyede) da değinerek 640 sayfaya sığıyor.

DEĞERLENDİRMEM:
Öncelikle belirteyim ki Middlesex 2012 yılında okuduğum en iyi kitaplar listemde 2. sıraya yerleşti (1. sırada halen Gün Olur Asra Bedel var). Kitabı bu kadar tutmamın nedeni 2/4 Girit göçmen, 1/4 İskeçe göçmeni ve 1/4 Muğlalı olmamdan (ben kendimi İzmirli olarak tanımlıyorum ama) kaynaklı olabilir. Kitap özünde ABD'de yaşayan Rum göçmenlerin hikayesini anlatıyor ne de olsa. Yoksa "çift cinsiyetlilik" kavramının başlı başına enteresan bir konu başlığı olması mı bilemiyorum ama başka nedenler de var tabii bana bu kitabı sevdiren.

Middlesex'teki tüm olaylar yetişkin Cal tarafından anlatılıyor ama romanın ortalarına kadar Cal'in yetişkinliğe giden hayat hikayesini öğrenemiyorsunuz aslında. Yerli/yabancı yorumlardan gördüğüm kadarıyla da pek çok okuyucu için kopma noktasını bu oluşturuyor. Cal'in üç jenerasyon arası, ileri geri giden ve aynen bir ipekböceği kozası gibi örülen olaylar zincirine dahil olmayı başarırsanız kozanın içine girip, roman bitince de kelebek olup uçuyorsunuz. Bunu başaramayanlar ise kitabı yarıda bırakıyorlar (ve çok şey kaçırıyorlar). Bu kitabı okuyacaklara kısa bir not: Cal'in babaannesi ve dedesinin Anadolu'dan ABD'ye uzanan göçleri biraz ağır aksak anlatılmış. Lütfen buna takılıp ilginiz dağılmasın.

Ben kitabı ön gördüğümden çok daha hızlı ama yeterince sindire sindire okudum. Yazar bir hermafroditin hikayesini o kadar doğal ve detaylı anlatmıştı ki, "Kendisini mi anlatmış acaba?" diye düşündüm. Cal dışındaki aile fertleri öyle güzel betimlenmişti ki üç boyutlu gibiydi.

İnkılap Kitabevi çevirilerini sevdiğim yayınevlerinden. Solmaz Kamuran'ın çevirisi gayet başarılı ama İnkılap aynı başarıyı kapak seçiminde gösterememiş ne yazık ki.

Sözün özü Middlesex uzun romanlardan gözü korkmayanlar için okunması gereken bir kitap. Uzun roman alerjiniz varsa, ilk kısmı atlatmayı başaramamanız konusunda endişeliyim sadece.