Sep 30, 2012

Yasaklanmış Kitaplar Haftası

Kaynak: http://readingforsanity.blogspot.fr
American Library Association öncülüğünde okuma özgürlüğünün kutlanması ve değerinin bir kez daha hatırlatılması amacıyla 30 Eylül - 6 Ekim arası "Yasaklanmış Kitaplar Haftası" olarak kutlanıyor.

Günümüzde çok satanlar listelerinde başı çeken, artık klasik kabul edilen,  rahat rahat okuduğumuz, bloglarımız üzerinden tartıştığımız, en sevdiğim kitaplar arasında saydığımız pek çok kitabın bir dönem yasaklatıldığını, toplatıldığını bilmiyoruz zaman zaman. Yandaki resimdeki kitaplar örneğin bu grupta: Sineklerin Tanrısı, Çavdar Tarlasında Çocuklar, Renklerden Mor, Cennetin Doğusu, Tom Sawyer'in Maceraları, Gazap Üzümleri, Cesur Yeni Dünya, 1984, Otomatik Portakal, Vahşetin Çağrısı, Muhteşem Gatsby, Madde 22 bu kitaplardan sadece bazıları...

Kitaplara uygulanan sansür ve yasaklar gelişmiş ülkelerin çoğunda kaldırılmış olsa ve gelişmekte olan ülkelerde de bu yönde gayretler artarak devam etse de her yıl pek çok dava açılıyor yazarlara ve yayınevlerine. Son dönemin en çok tutulan üçlemelerinde Açlık Oyunları'nın içerdiği şiddet ve cinsellik öğeleri nedeniyle başta ABD olmak üzere pek çok ülkede henüz karara bağlanmamış, devam eden dava bulunuyor.

Dünya genelinde yasaklanmış kitaplar, yasaklanma nedenleri ile ilgili derli toplu bilgi toplama imkanı da bulunmuyor. Pek çok az gelişmiş ülkede kitaplar yasaklansa ve/veya toplatılsa da gizlice yapıldığı için çoğu kimsenin haberi olmuyor. Hiç bir ülke hükümeti de göğsünü gere gere çıkıp biz şu kitapları bu nedenle toplattık diyemiyorlar.

Ben şahsen her kitabın herkes tarafından okunmaması gerektiği konusuna katılıyorum. Özellikle yaş grupları açısından değerlendirildiğinde bunun denetiminde de en büyük rol aileler ve öğretmenlere düşüyor. Distopya türünü severek okuyan biri olarak henüz kendi değerlerini oturtamamış, kendi gerçekliğinin ve gerçek dünya düzeninin ayırdını yapamayacak yaşta çocukların, örneğin, bu türü okumaması gerektiğini düşünüyorum.

Goodreads'de de her ay yasaklanmış bir kitap okuyan bir grup var: Banned Books adında. Ben dönem dönem bu grubun okumalarına katılıp zamanında yasaklanmış kitaplardan okuyorum ve çoğu zaman gerekçelerini bilsem de o kitabı yasaklayıp toplatacak ne vardı anlayamıyorum. İki yıl önce Daniel Keyes'in Kobay isimli kitabını okumuştum bu grup sayesinde ve çoook beğenmiştim. Bu grup zaman zaman yeni kitaplar keşfetmeme de aracılık ediyor yani...

Okuma, yazma ve basın özgürlüğümüze hiç bir zaman dokunulmayacak bir dünyada yaşama dileğiyle güz güneşinin ısıttığı Paris'ten herkese iyi pazarlar ve iyi okumalar...

10 comments :

  1. Açlık Oyunları'nda cinsellik mi varmış :O Ben hiç rastlamamıştım.
    İlla bir şeyi yasaklayacaklarsa Grinin 50 Tonu'ndan başlasınlar derim.

    http://www.kontesce.blogspot.com/

    ReplyDelete
    Replies
    1. 2012 listelerinde Grinin 50 Tonunun da yer alacağından eminim.

      Delete
    2. Açlık oyunları'nda cinsellik olmadığı doğru ancak neden grinin 50 tonu yasaklınsınki kitapların yasaklanmaması ana fikri bence herkes tarafından sahiplenmeli yoksa ona bakardak grinin elli tonuna gelene kadar da tonla kitap var

      Delete
  2. Gazap üzümlerinin neresi müstehcenmiş merak ettim. :(

    ReplyDelete
    Replies
    1. http://www.ala.org/advocacy/banned/frequentlychallenged/challengedclassics/reasonsbanned linkinde yasaklanan klasiklerin neden yasaklandıklarının detaylı bilgisini bulabilirsiniz.

      Delete
    2. Ama biz yazmıştık Gazap Üzümleri'nin neden yasaklandığını :))
      Tarım şirketlerinin baskısı yüzünden yasaklanmış, gerekçe ise kitabın Kaliforniya halkını kötü gösterdiğinin iddia edilmesi.

      Asıl sebep ise halkı uyanışa teşvik etmesi, tarım şirketlerinin insanların emeklerini nasıl sömürdüğünü açıkça göstermesi.

      Delete
  3. It is pointless to ban books :D Then, everyone will try to read them and they become some of the most famous books :D
    Great blog!!! :D

    ReplyDelete
  4. Açlık oyunları yasaklı mı değil mi? Ona göre listeme ekleyeceğim.

    ReplyDelete
  5. Açlık oyunlarının tüm serisini okudum ama ne cinselliğe ne de aşırı derecede bir şiddet ögesine rastlamadım.Çok enteresan.

    ReplyDelete